Zawieszenie a zamknięcie działalności gospodarczej

Zawieszenie a zamknięcie działalności gospodarczej? Oba narzędzia umożliwiają przedsiębiorcy w elastyczny sposób dostosować się do aktualnej kondycji finansowej firmy czy oczekiwań rynku, minimalizując przy tym ewentualne straty.

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się koniecznością podejmowania często trudnych decyzji. Podjęciu decyzji o zawieszeniu lub zamknięciu działalności może towarzyszyć wiele wątpliwości, warto więc wiedzieć czym różnią się te instytucje i jakie są konsekwencje ich zastosowania.

Zawieszenie jednoosobowej działalności gospodarczej - na czym polega?

Zawieszenie działalności gospodarczej to sytuacja, w której przedsiębiorca wpisany do CEIDG formalnie nadal prowadzi działalność, jednak faktycznie nie wykonuje większości czynności związanych z uzyskiwaniem dochodu.

Kto może zawiesić działalność gospodarczą?

Zawiesić działalność może przedsiębiorca niezatrudniający pracowników bądź zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym, urlopie opiekuńczym lub urlopie rodzicielskim.

Na jaki okres można zawiesić działalność gospodarczą ?

Działalność przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może być zawieszona na czas określony lub nieokreślony, nie krócej jednak niż przez 30 dni. Nie ma maksymalnego czasu na jaki przedsiębiorca może zawiesić prowadzenie firmy.

Zarówno zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następują na wniosek przedsiębiorcy. Taki wniosek można złożyć zarówno w formie on-line jak i w formie pisemnej w urzędzie gminy czy pocztą.

Jakie czynności może podejmować przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności?

W przypadku zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów, ale może jednak:

wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego.

Korzyści płynące z zawieszenia działalności gospodarczej

Od dnia zawieszenia działalności odpada obowiązek opłacania składek na ZUS. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że brak opłacania składek pociąga za sobą wygaśnięcie prawa do świadczeń zdrowotnych w terminie 30 dni od dnia zawieszenia firmy.

Wobec braku generowania przychodu, przedsiębiorca nie musi odprowadzać również podatku dochodowego w formie również zaliczek, ryczałtu czy na podstawie karty podatkowej.

Wznowienie działalności jest możliwe właściwie z dnia na dzień, wystarczy złożyć jedynie wniosek wskazując datę odwieszenia działalności.

Zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej - likwidacja działalności w CEIDG

Likwidacja firmy to sytuacja w której przedsiębiorca kończy byt prawny swojego podmiotu. Zakończenie działalności nie jest czynnością którą można odwołać (jak w przypadku zawieszenia). Na czym zatem polega likwidacja działalności i jak jej skutecznie dokonać?

Jakie czynności należy podjąć w celu zamknięcia działalności gospodarczej?

Aby zamknąć jednoosobową działalność gospodarczą należy złożyć wniosek do CEIDG, tak jak w przypadku zawieszenia, można zrobić to zarówno on-line, osobiście w urzędzie gminy jak i pocztą. Złożenie wniosku o zamknięcie firmy (wykreślenie) powinno nastąpić w terminie 7 dni od faktycznego zaprzestania działalności.

Likwidacja firmy a podatek VAT, podatek dochodowy i ZUS

Przedsiębiorca jest zobowiązany zamknąć księgi przychodów i rozchodów. W związku z tym ciąży na nim obowiązek sporządzenia dokumentu stanowiącego wykaz składników majątku oraz spis z natury dla celów podatku VAT na dzień zamknięcia działalności. Jeżeli przedsiębiorca był płatnikiem podatku VAT, konieczne będzie złożenie w urzędzie skarbowym stosownego zgłoszenia. Dokonując likwidacji działalności gospodarczej należny pamiętać również o obowiązku wyrejestrowania posiadanej kasy fiskalnej, oraz wyrejestrowanie się z ZUS. Pamiętać również należy o złożeniu rocznego zeznania PIT, które również obowiązuje przy zawieszeniu lub zamknięciu firmy.

Jesteś zainteresowany zawieszeniem lub zamknięciem działalności i potrzebujesz wsparcia prawnego? Zapraszamy do kontaktu: kontakt@kancelaria-jp.pl

Zapraszamy również do lektury: Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej.

adwokat Katarzyna Suszek- Fiszer

Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej

Jednoosobowa działalność gospodarcza to wciąż najczęściej wybierana forma działalności gospodarczej w Polsce, przynajmniej dla początkujących przedsiębiorców. Mimo pandemii, kryzysu związanego z wojną w Ukrainie i inflacji (w 2022 roku, jak i w 2023 roku), przedsiębiorcy nadal najczęściej wybierają ten rodzaj działalności gospodarczej. Skąd taki wybór? Przede wszystkim wynika to z prostoty jej założenia (wystarczy niemal chwila, a dodatkowo wniosek w CEIDG jest zwolniony z kosztów) oraz braku obowiązku prowadzenia pełnej księgowości. Forma ta jednak nie jest pozbawiona pewnych zasad jej prowadzenia, co omówimy w tym artykule. Zobacz jak wygląda prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej.

Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej

Jak wspomniałam wyżej, założenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną jest pozbawione opłaty i mocno odformalizowane. Można to zrobić online poprzez stronę Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, podczas wizyty w urzędzie lub listownie. Oprócz podstawowych danych osobowych, takich jak imię i nazwisko, czy adres zamieszkania, wskazać należy nazwę firmy, kody PKD, liczbę pracowników, jaką zamierza się zatrudnić i informacje o ubezpieczeniach ZUS, KRUS czy danych urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce twojego zamieszkania. Nie potrzebujemy tutaj żadnego statutu naszej działalności, podane wyżej dane są wystarczające.

Najwięcej pytań przy rejestracji działalności gospodarczej nastręczają kody PKD. Nie należy jednak obawiać się tego określenia. Polska Klasyfikacja Działalności ma za zadanie określić czym dokładnie będzie zajmowała się Twoja działalność. Szczegółowo i przejrzyście zostało to wyjaśnione tutaj.

Rejestracja do VAT

Jeśli prawidłowo złożyliśmy wniosek o rejestrację naszej działalności, to w ciągu kilku dni powinniśmy jeszcze automatycznie uzyskać numer NIP oraz REGON w ramach procedury tzw. jednego okienka. Co należy zrobić dodatkowo? Nie każdy przedsiębiorca musi rejestrować swoją działalność do VAT. Np. jeśli Twoja sprzedaż roczna nie przekroczy 200 tys. złotych to przysługuje Ci zwolnienie podmiotowe. Jeśli sprzedaż przekroczy wskazany limit, ale sprzedajesz towary i usługi zwolnione z VAT to również nie będziesz musiał rejestrować się do VAT. Towary i usługi zwolnione z podatku VAT znajdziesz szczegółowo wskazane w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług, a są to np. usługi opieki medycznej czy transportu sanitarnego. Jeśli zatem nie przysługuje Ci zwolnienie podmiotowe ani przedmiotowe to wniosek o rejestrację do VAT złożysz na formularzu VAT-R i tutaj również masz możliwość załatwienia sprawy drogą elektroniczną, listownie lub stacjonarnie w siedzibie urzędu.

Prowadzenie działalności a składki ZUS

Co ze składkami ZUS? Chociaż składając wniosek o rejestrację w CEIDG również wysłane jest do ZUS Twoje zgłoszenie jako płatnika składek, to jednak zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego musisz dokonać oddzielnie w ciągu 7 dni od dnia zarejestrowania działalności, bądź razem z wnioskiem do CEIDG. W przypadku rejestracji nowej działalności lub po raz kolejny (po 5 latach od zawieszenia lub zamknięcia poprzedniej działalności), przysługiwać będzie tzw. ulga na start, czyli 6 miesięczny okres bez obowiązku płacenia składek ZUS. Pamiętać jednak należy, że to zwolnienie nie dotyczy obowiązku opłacania składki zdrowotnej (9 % od dochodu uzyskanego w poprzednim miesiącu), a wybierając je nie będziesz mógł skorzystać z ubezpieczenia chorobowego na wypadek choroby.

Prawo daje również możliwość skorzystania z tzw. ulgi Mały ZUS, o której więcej możesz dowiedzieć się tutaj.

Prowadząc ten typ działalności musisz również liczyć się z obowiązkiem opłacania składki na Fundusz Pracy - dla siebie oraz każdej osoby zatrudnionej w Twojej firmie.

Wybór formy opodatkowania podatkiem PIT

Ostatnią kwestią, jeśli chodzi o obciążenia publiczne i obowiązki podatkowe, jest podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Tutaj wielu przedsiębiorców zastanawia się jak opodatkować swój dochód. Mamy bowiem do wyboru następujące formy opodatkowania:

zasady ogólne, czyli tzw. skala podatkowa (w 2023 roku: stawka podatkowa 12 % do osiągnięcia progu 120.000 zł dochodu rocznie i 32 % dla nadwyżki ponad 120.000 zł dochodu rocznie),
podatek liniowy - 19% stawka podatku,
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (w 2023 roku: 8,5% do przychodów nie przekraczających kwoty 100 000 zł oraz 12,5% do przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł)

W przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych nie musisz zgłaszać tego naczelnikowi urzędu skarbowego. Fakt ten należy zgłosić jednak dla podatku liniowego oraz ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Co warto również wiedzieć, w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych oraz podatku liniowego, podstawą opodatkowania jest dochód, natomiast w przypadku ryczałtu będzie to przychód podatnika. Niektóre również formy działalności nie będą mogły skorzystać z tej formy opodatkowania jak np. działalność w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych. Ryczałtem nie będą też objęci przedsiębiorcy, których przychód przekroczył pewien próg.

WAŻNE: Kwota wolna od podatku to w 2023 roku wynosi 30.000 zł i przysługuje jedynie podatnikom opodatkowanym na zasadach ogólnych wg skali podatkowej.

Jak widać wybór odpowiedniej formy opodatkowania jest bardzo ważny i w tym celu warto skonsultować tę kwestię z księgowym lub doradcą podatkowym.

Koszty prowadzenia działalności gospodarczej

Najwięcej pytań w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej kierowanych jest w kierunku kosztów uzyskania przychodu. Czym one są? Jak wspomniano wyżej składka zdrowotna czy podatek PIT liczone są od dochodu (wyjątek- ryczałt). Dochód działalności gospodarczej to bowiem przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Logicznie zatem, im większe będziesz miał koszty, tym mniejsze zapłacić podatki.

Nie wszystkie jednak koszty można zakwalifikować jako firmowe. Do najczęściej kwalifikowanych w działalności jednoosobowej można zaliczyć koszty:

materiałów i sprzętu biurowego (bądź niezbędnego do wykonywania danej działalności),
utrzymania lokalu,
wynagrodzeń dla pracowników,
leasing oraz koszty utrzymania samochodu firmowego,
amortyzacja środków trwałych,
związane z reklamą,
dojazdu do klienta,
noclegu związanego z pobytem w celach służbowych.

WAŻNE: W przypadku założenia jednoosobowej działalności gospodarczej we własnym mieszkaniu prawo daje możliwość wydzielenia części mieszkania na poczet prowadzonej jednoosobowej firmy. Dzięki takiemu wydzieleniu będziesz miał możliwość przeznaczenia kosztów utrzymania mieszkania (w tym części odsetkowej raty kredytu hipotecznego) w części wskazanej w oświadczeniu. Jeśli np. wydzielona część mieszkania wyniesie 30 % to odpowiednio 30 % kosztów utrzymania mieszkania będziesz mógł zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu. Pamiętaj jednak, że takie wydzielenie, jeśli stanowi zmianę przeznaczenia lokalu, może spowodować zmianę wysokości podatku od nieruchomości oraz konieczności poinformowania o tym właściwego organu administracji publicznej. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.

Księgowość w firmie jednoosobowej

Zaletą wykonywania działalności gospodarczej w tej formie jest brak obowiązku prowadzenia pełnej księgowości. Najprościej oznacza to, że nie musisz zatrudniać księgowej czy księgować każdego wydatku na swoim koncie (wielu przedsiębiorców przychód związany ze swoją jednoosobową działalności gospodarczą gromadzi na koncie osobistym, stąd znajdują się na nim wydatki służbowe jak i prywatne). Warto jednak skorzystać z pomocy księgowej, w szczególności w przypadku dużej liczby kosztów prowadzenia działalności, jak i dla pewności, że podatki będą prawidłowo rozliczane.

W specjalizacji Kancelarii Jaroch Pakos z Wrocławia jest obsługa przedsiębiorców, w tym jednoosobowych działalności. Przeczytasz o niej szczegółowo tutaj. Jeśli masz pytania lub chciałbyś zapoznać się z naszą ofertą, zapraszamy do kontaktu: kontakt@kancelaria-jp.pl.

radca prawny Ewelina Jasion