Alimenty z funduszu alimentacyjnego

Jeśli z jakiegoś powodu nie można wyegzekwować alimentów od rodzica na podstawie wcześniej ustalonej decyzji w sądzie, wówczas wsparcia może udzielić fundusz alimentacyjny. Instytucja została stworzona z myślą o niesieniu pomocy osobom uprawnionym do alimentów, które są w trakcie prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi. 

Komu przysługują alimenty z funduszu alimentacyjnego?

Pomoc funduszu alimentacyjnego oraz wypłata przysługujących alimentów jest skierowana dla tych, którzy nie mogą wyegzekwować należnych im świadczeń. Zgodnie z zasadą zawartą w ustawie o pomocy osobom uprawionym do alimentów (Dz.U. 2007 nr 192 poz. 1378- dalej Ustawa), osobą uprawnioną do funduszu alimentacyjnego jest dziecko, które na mocy wyroku sądu otrzymało prawo do alimentów, ale rodzic nie wywiązuje się z tego obowiązku. 

Przypomnijmy, że alimenty zgodnie z prawem przysługują dziecku do momentu uzyskania przez nie pełnoletności, czyli do 18 roku życia lub do momentu kiedy jest w ciągłym toku nauczania w szkole bądź szkole wyższej do ukończenia 25 roku życia. W przypadku kiedy dziecko posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, jest niezdolne do podjęcia pracy i utrzymania się samodzielnie to alimenty od rodzica przysługują do końca życia. Wniosek składa osoba uprawniona, czyli pełnoletnie dziecko lub w przypadku nieletniego-rodzic lub opiekun prawny. 

W jakim terminie i gdzie należy złożyć wniosek o świadczenia z funduszu alimentacyjnego? 

Okres świadczeniowy zgodnie z definicją wskazaną w Ustawie trwa od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznawane są na okres 12 miesięcy z góry. W tym okresie następuje wypłata przysługujących świadczeń z funduszu alimentacyjnego od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż od początku danego okresu świadczeniowego, aż do jego zakończenia. Im szybciej taki wniosek zostanie złożony, tym szybciej otrzyma się pierwszą wypłatę świadczenia z funduszu alimentacyjnego. 

Termin złożenia wniosku uprawniającego do świadczeń z funduszu na nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się od 1 sierpnia drogą tradycyjną lub od 1 lipca jeśli wniosek o przyznanie świadczenia składany jest drogą elektroniczną. Osoba ubiegająca się o świadczenia powinna złożyć wniosek wraz z dokumentami do gminy, zgodnej ze swoim miejscem zamieszkania.

Jeśli wniosek zostanie złożony do 31 sierpnia, to wypłaty z funduszu alimentacyjnego  przysługują od października danego roku do września roku następnego. W przypadku złożenia wniosku po 31 października świadczenia są przyznawane od miesiąca złożenia wniosku, bez wyrównania za wcześniejsze miesiące. Przykładowo wniosek wraz z wymaganymi dokumentami złożony w okresie od 1 do 30 września danego roku oznacza, że wypłata przysługujących świadczeń z funduszu alimentacyjnego następuje do 30 listopada tego roku. Osoby składające wnioski o wypłatę z funduszu w okresie od 1 grudnia danego roku do 31 stycznia kolejnego roku mogą spodziewać się wypłaty najpóźniej do końca lutego kolejnego roku.

Kiedy stwierdza się bezskuteczność egzekucji?

Bezskuteczna egzekucja alimentów to sytuacja, w której mimo wszczęcia lub prowadzenia egzekucji, nie udaje się odzyskać należnych środków na rzecz uprawnionego, czyli osoby mającej prawo do alimentów. W przypadku kiedy rodzic nie płaci alimentów i przez okres ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności, wówczas sąd ogłasza bezskuteczność egzekucji z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań. Brak możliwości egzekwowania alimentów często występuje w momencie zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą. W takich sytuacjach brak podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika oraz brak możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą dodatkowo utrudniają egzekucję należności.

Ile obecnie wynoszą alimenty z funduszu?

Kwota, którą można otrzymać z funduszu alimentacyjnego, zależy od wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jakie zostały ustalone przez sąd. Niemniej jednak nawet jeśli alimenty są wyższe, fundusz ustali prawo do świadczeń maksymalnie w wysokości 500 zł miesięcznie. 

Przyznanie tego świadczenia zależy od sytuacji finansowej rodziny. Oznacza to, że dochód na osobę w rodzinie musi być niższy niż ustalony próg dochodowy, aby być uprawnionym do świadczenia alimentacyjnego. 

W praktyce oznacza to, że tylko rodziny o niższych dochodach mogą liczyć na pobieranie świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Jaki dochód rodziny upoważnia do wypłaty alimentów z funduszu? - nowa stawka od 1 października 2023 r. 

Prawo do funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługuje po spełnieniu określonego kryterium finansowe.  Dochód na osobę w aktualnym okresie świadczeniowym (od 01.10.2023 do 30.09.2024) nie może przekraczać 1209,00 zł netto. Pod uwagę bierze się dochód rodziny uzyskany w poprzednim roku, w tym przypadku będzie to kwota za rok 2022. 

Co w przypadku kiedy dochód rodziny w przeliczeniu na jednostkę nie spełnia kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń?

Jeśli kwota nie przekracza wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego, to wypłata funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia a kwotą, o którą przekroczono dochód na osobę w rodzinie.

Kiedy alimenty z funduszu nie przysługują? 

Są sytuacje, które powodują, że prawa do świadczenia z funduszu wygasają. Dzieje się tak w momencie kiedy dziecko:

• zostało umieszczone w placówce oferującej całodobową opiekę lub w rodzinie zastępczej;
• zawarło małżeństwo.

Dodatkowo gmina może odmówić wypłaty świadczeń pomimo trwania okresu świadczeniowego, jeżeli osoba uprawniona lub jej przedstawiciel ustawowy odmówili udzielenia wyjaśnień co do okoliczności wpływających na prawo do świadczeń, odmówili przekazania informacji kluczowych dla skuteczności egzekucji, przekazali nieprawdziwe informacje, lub nie odebrali świadczeń przez trzy kolejne miesiące kalendarzowe.

Jeśli osoba uprawniona do świadczeń będzie nadal spełniała warunki do ich utrzymywania i zgłosi się po upływie trzech miesięcy, wyjaśniając sytuację, to gmina wznowi wypłatę. W innym wypadku prawo do świadczeń wygasa.

Nowy projekt pod koniec 2024 r. - Jaka będzie wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego?

Aktualnie trwają prace nad projektem nowej ustawy, która przewiduje zwiększenie maksymalnej kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego o 100%, czyli o 500 zł miesięcznie, co da łączną kwotę 1000 zł miesięcznie, począwszy od okresu świadczeniowego 2024/2025. Powodem jest znaczny wzrost kosztów utrzymania, a co za tym idzie kwota alimentów przyznawanych na dziecko przez sąd.  To zrodziło potrzebę ustalenia nowej maksymalnej kwoty świadczenia dopasowanej do aktualnej sytuacji.

Potrzebujesz wsparcia w uzyskaniu wyroku zasądzającego alimenty, wszczęcia egzekucji a może uzyskaniu samego świadczenia alimentacyjnego? Zapraszamy do kontaktu.

kontakt@kancelaria-jp.pl