Jakie zmiany w prawie czekają pracowników i przedsiębiorców w 2025 roku? 

Rok 2025 przyniesie liczne zmiany w polskim systemie prawnym, obejmujące m.in. prawo pracy, podatki, zasady zatrudniania cudzoziemców, przepisy drogowe oraz dostosowanie do regulacji unijnych. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich.

Jeżeli chcesz być na bieżąco i wiedzieć, co zmieni się z końcem 2024 r., zapraszamy do lektury!

Zmiany w prawie pracy w 2025 roku

Nowe urlopy - więcej dni wolnych:

• Urlop opiekuńczy: Pracownicy otrzymają prawo do 5 dni bezpłatnego urlopu rocznie na opiekę nad członkiem rodziny wymagającym wsparcia z powodów medycznych.
• Urlop z powodu siły wyższej: W przypadku nagłych sytuacji rodzinnych, takich jak wypadek czy choroba, pracownicy będą mogli skorzystać z 2 dni lub 16 godzin urlopu, płatnego w wysokości 50% wynagrodzenia.
• Zmiany w urlopach rodzicielskich: Każdy z rodziców otrzyma 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Łączny wymiar urlopu rodzicielskiego wzrośnie do 41 tygodni (43 tygodnie w przypadku ciąży mnogiej).

Uzupełniający urlop macierzyński

Jest to dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków oraz dzieci wymagających dłuższej hospitalizacji po narodzinach. Celem tej zmiany jest zapewnienie rodzicom odpowiedniego czasu na opiekę nad dzieckiem w trudnych okolicznościach.

Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie odpowiadał długości pobytu dziecka w szpitalu. W zależności od tygodnia ciąży, w którym nastąpił poród oraz masy urodzeniowej dziecka. Maksymalnie będzie można ubiegać się o dodatkowe 8 do 15 tygodni.

 Jak to będzie wyglądało w praktyce? Urlop przysługuje:

• do 15 tygodni – dla rodziców dzieci urodzonych przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g. Za każdy tydzień hospitalizacji dziecka w szpitalu do upływu 15 tygodni po porodzie, przysługuje dodatkowy tydzień urlopu.

• do 8 tygodni – dla rodziców dzieci urodzonych między 28 tygodniem ciąży i przed ukończeniem 36 tygodnia oraz z masą urodzeniową powyżej 1000 g. Zasada przyznawania urlopu jest analogiczna – tydzień urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, maksymalnie do 8 tygodni po porodzie.

• do 8 tygodni – dla rodziców dzieci urodzonych po 36 tygodniu ciąży, które wymagały hospitalizacji od 5 dnia do upływu 8 tygodnia po porodzie. Warunkiem jest co najmniej 2-dniowy nieprzerwany pobyt dziecka w szpitalu w okresie od 5 do 28 dnia po narodzinach.

Urlop ten będzie udzielany na wniosek pracownika i będzie mógł zostać przyznany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim.

Zasiłek za okres uzupełniającego urlopu będzie wynosił 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Co jeszcze się zmieni od stycznia 2025?

Minimalne wynagrodzenie - będzie podwyżka najniższej krajowej

Od 1 stycznia 2025 roku płaca minimalna wzrośnie do 4 666 zł brutto, co wpłynie również na świadczenia związane z wynagrodzeniem, takie jak dodatki za pracę w porze nocnej czy zasiłki chorobowe od zus.

Układy zbiorowe pracy - zmiany dla pracowników

Nowa ustawa uprości procedury negocjacyjne między związkami zawodowymi a pracodawcami. Układy zakładowe będą obowiązywać przez 5 lat, a ponadzakładowe przez 10 lat. Wprowadzone zostaną też elektroniczne procedury rejestracji.

Zatrudnianie cudzoziemców

Kompleksowa ustawa dotycząca zatrudnienia cudzoziemców ułatwi procedury wydawania zezwoleń na pracę, a także wprowadzi surowsze sankcje za nielegalne zatrudnienie.

Wigilia dniem wolnym od pracy

Pewnie większość z Was już to wie, ale przypominamy, że od 2025 roku Wigilia Bożego Narodzenia, czyli 24 grudnia, stanie się dniem ustawowo wolnym od pracy. Decyzja ta została podjęta przez Sejm 27 listopada 2024 roku i ma na celu umożliwienie pracownikom spędzenia tego dnia z rodziną oraz spokojnego przygotowania do świąt.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że pierwotnie w 2025 roku planowano jeszcze szereg innych zmian, jednak z uwagi na prace legislacyjne, które wciąż nie zostały zakończone, pozostałe przepisy wejdą w życie najprawdopodobniej  2026 roku. 

Nowe przepisy podatkowe

• Podatek minimalny W 2025 roku spółki po raz pierwszy zapłacą podatek minimalny za 2024 rok. Będzie on dotyczył firm, które osiągnęły rentowność poniżej 2% lub poniosły stratę z działalności operacyjnej.

• Raportowanie JPK_CIT Największe podmioty będą zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej oraz cyklicznego przesyłania ich w formacie JPK_CIT do urzędów skarbowych.

Ulga termomodernizacyjna 2025

Na początku 2025 roku mają wejść w życie istotne zmiany dotyczące ulgi termomodernizacyjnej, wynikające z projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii. Nowelizacja zakłada rozszerzenie ulgi o koszty nabycia i montażu mikroinstalacji wiatrowych oraz magazynów energii i ciepła. Jednocześnie zlikwidowane zostaną dotychczasowe ulgi związane z zakupem i montażem kotłów olejowych i gazowych oraz przyłączeniem do sieci gazowej.

Projekt zakłada także doprecyzowanie przepisów budzących dotąd wątpliwości interpretacyjne, w tym dotyczących m.in. zakupu i montażu pomp ciepła, docieplenia dachów, drzwi zewnętrznych, systemów zarządzania energią oraz przyłączeń do sieci ciepłowniczej. 

Ważnym aspektem korzystania z ulgi w 2025 roku jest konieczność udokumentowania wydatków odpowiednimi fakturami VAT, a także realizacja inwestycji w zgodzie z obowiązującymi normami technicznymi. Przypominamy również, że limit odliczenia wynosi obecnie do 53 tys. zł na osobę w danym roku podatkowym.

Większa dostępność produktów i usług dla osób niepełnosprawnych

W 2025 r. wprowadzone zostaną także przepisy bazujące na Europejskim Akcie o Dostępności, które mają na celu zwiększenie dostępności produktów i usług dla osób niepełnosprawnych. Przedsiębiorcy będą musieli dostosować swoje oferty, co otworzy możliwości dotarcia do szerszej grupy klientów. Zmiany te będą dotyczyć m.in. sklepów internetowych, bankomatów i terminali płatniczych.

Zmiany w przepisach drogowych

• Prawo jazdy Znowelizowana unijna dyrektywa wprowadzi nowe przepisy dotyczące wydawania i uznawania praw jazdy. Planowane jest ujednolicenie przepisów drogowych w krajach UE, co może istotnie wpłynąć na polskich kierowców.

• Wzajemne uznawanie kar Polska dostosuje swoje przepisy do unijnej dyrektywy, co oznacza, że kary za wykroczenia drogowe będą łatwiej egzekwowane między państwami członkowskimi.

Podsumowanie

Nowe regulacje, które wejdą w życie w 2025 roku, mają na celu dostosowanie polskiego prawa do unijnych standardów, poprawę warunków pracy, uproszczenie procedur administracyjnych oraz zwiększenie dostępności usług. Zarówno obywatele, jak i przedsiębiorcy muszą przygotować się na nowe zasady, które będą miały szeroki wpływ na różne aspekty życia i prowadzenia działalności w Polsce.